KONWENCJA Nr 121 MIĘDZYNARODOWEJ ORGANIZACJI PRACY dotycząca świadczeń w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych Data wejścia w życie: 28 lipca 1967 r. Konferencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy, zwołana do Genewy przez Radę Administracyjną Międzynarodowego Biura Pracy i zebrana tam w dniu 17 czerwca 1964 r. na czterdziestej ósmej sesji, postanowiwszy przyjąć niektóre wnioski dotyczące świadczeń w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych, która to sprawa stanowi piąty punkt porządku dziennego sesji, postanowiwszy, że wnioski te zostaną ujęte w formę konwencji międzynarodowej, przyjmuje dnia ósmego lipca tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego czwartego roku na¬stępującą Konwencję, która otrzyma nazwę: Konwencja dotycząca świadczeń w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych, z 1964 r.: Artykuł 1 Dla celów niniejszej Konwencji: a) określenie „ustawodawstwo" obejmuje ustawy i rozporządzenia, jak również postanowienia statutowe w dziedzinie zabezpieczenia społecznego; b) określenie „ustalony" oznacza określony przez ustawodawstwo krajowe lub na jego podstawie; c) określenie „zakład przemysłowy" obejmuje wszystkie zakłady w następujących gałęziach działalności gospodarczej: przemysły wydobywcze, przemysły wytwórcze; budownictwo, elektryczność, gaz, wodę i urządzenia sanitarne; transport, składy i komunikację; d) określenie „na utrzymaniu" oznacza stan domniemanej zależności istniejącej w ustalonych przypadkach; e) określenie „dziecko pozostające na utrzymaniu" oznacza: i) dziecko poniżej wieku, w którym kończy się obowiązek szkolny lub dzie¬cko w wieku poniżej 15 lat, przy czym powinien być wzięty pod uwagę wiek wyższy; ii) dziecko w ustalonym wieku wyższym od wskazanego w pkt. i), jeżeli odbywa praktykę, kontynuuje studia albo wskutek chronicznej choroby lub ułomności nie jest zdolne do wykonywania jakiejkolwiek działalności zawodowej, na warunkach przewidzianych przez ustawodawstwo krajowe; wymóg ten będzie uważany za spełniony, jeżeli w myśl ustawodawstwa krajowego określenie „dziecko pozostające na utrzymaniu" obejmuje wszystkie dzieci w wieku znacznie wyższym od wskazanego w pkt. i). Artykuł 2 1. Członek, którego gospodarka i środki lecznicze nie osiągnęły dostatecznego stopnia rozwoju, może w formie umotywowanej deklaracji dołączonej do swej ratyfikacji zastrzec, że skorzysta z czasowych wyłączeń przewidzianych w następujących artykułach: 5, 9 ust. 3 b), 12, 15 ust. 2 i 18 ust. 3. 2. Każdy Członek, który złożył deklarację zgodnie z poprzednim ustępem, powinien w sprawozdaniach ze stosowania niniejszej Konwencji, które zobowiązany jest przed¬kładać zgodnie z art. 22 Konstytucji Międzynarodowej Organizacji Pracy, wskazać odnośnie do każdego wyłączenia, z którego korzysta: a) że istnieją nadal powody, które go do tego skłoniły; b) że zrzeka się korzystania z danego wyłączenia, począwszy od określonej daty. Artykuł 3 1. Każdy Członek, który ratyfikuje niniejszą Konwencję, może, w deklaracji dołączonej do swej ratyfikacji, wyłączyć ze stosowania Konwencji: a) marynarzy, w tym także marynarzy-rybaków; b) funkcjonariuszy publicznych, jeżeli wymienione grupy są chronione systemami specjalnymi, które przewidują łączne świadczenie co najmniej równe świadczeniom przewidzianym w niniejszej Konwencji. 2. Jeżeli deklaracja złożona zgodnie z poprzednim ustępem pozostaje w mocy, Członek może wyłączyć wymienione w tym oświadczeniu osoby z liczby osób wziętych pod uwagę przy obliczaniu procentu pracowników, przewidzianego w art. 4 ust. 2d) i w art. 5. 3. Każdy Członek, który złożył deklarację zgodnie z postanowieniami ust. l niniej¬szego artykułu, może następnie zawiadomić Dyrektora Generalnego Międzynarodowego Biura Pracy, że przyjmuje zobowiązania wynikające z Konwencji w stosunku do każdej grupy wyłączonej w czasie ratyfikacji. Artykuł 4 1. Ustawodawstwo krajowe, dotyczące świadczeń w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych, powinno chronić wszystkich pracowników (łącznie z uczniami) sektorów prywatnych i publicznych, nie wyłączając spółdzielni, a w razie śmierci żywiciela rodziny - ustalone grupy uprawnionych. 2. Każdy Członek może przewidzieć takie wyłączenia, jakie uzna za konieczne, jeżeli chodzi o: a) osoby wykonujące prace dorywcze poza przedsiębiorstwem pracodawcy; b) chałupników; c) członków rodziny pracodawcy, żyjących z nim we wspólnym gospodarstwie domowym, jeżeli pracują oni na jego rachunek; d) inne grupy pracowników, których liczba nie powinna przewyższać 10% ogółu pracowników, poza tymi, którzy zostali wyłączeni na podstawie liter a) do c) niniejszego ustępu. Artykuł 5 Jeżeli deklaracja przewidziana w art. 2 pozostaje w mocy, stosowanie ustawodaw¬stwa krajowego, dotyczącego świadczeń w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych, może być ograniczone do ustalonych grup pracowników, stanowiących w całości co najmniej 75% ogółu pracowników zatrudnionych w zakładach przemys¬łowych, a w razie śmierci żywiciela rodziny - do ustalonych grup uprawnionych. Artykuł 6 Ochrona powinna obejmować następujące przypadki spowodowane wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową: a) stan chorobowy; b) niezdolność do pracy wynikająca z takiego stanu i powodująca utratę zarobku, tak jak ją określa ustawodawstwo krajowe; c) całkowita utrata zdolności do zarobkowania lub utrata częściowa powyżej ustalo¬nego stopnia, jeśli można przypuszczać, że ta utrata jest trwała, albo też odpowied¬nie zmniejszenie sprawności fizycznej; d) utrata środków utrzymania przez ustalone grupy uprawnionych z powodu śmierci żywiciela rodziny. Artykuł 7 1. Każdy Członek ustali definicję „wypadku przy pracy", obejmującą warunki, na których wypadki w drodze do pracy i z powrotem będą uznawane za wypadki przy pracy, oraz wymieni elementy tej definicji w swych sprawozdaniach ze stosowania niniejszej Konwencji, które obowiązany jest składać zgodnie z art. 22 Konstytucji Międzynarodowej Organizacji Pracy. 2. Jeżeli wypadki w drodze do pracy i z powrotem są już objęte systemami zabezpieczenia społecznego innymi niż systemy dotyczące odszkodowania za wypadki przy pracy, i jeżeli systemy te przewidują w razie wypadków w drodze do pracy i z powrotem świadczenia, ogólnie biorąc, co najmniej równe świadczeniom przewidzianym w niniejszej Konwencji, wówczas nie jest wymagane odrębne postanowienie dotyczące wypadków w drodze do pracy i z powrotem, w ramach definicji „wypadków przy pracy". Artykuł 8 Każdy Członek: a) ustali wykaz chorób, zawierających co najmniej choroby wymienione w tabeli I, załączonej do niniejszej Konwencji, które zostaną uznane za choroby zawodowe na ustalonych warunkach; albo b) włączy do swego ustawodawstwa ogólną definicję chorób zawodowych, obejmującą co najmniej choroby wymienione w tabeli I, załączonej do niniejszej Konwencji; bądź c) ustali wykaz chorób zgodnie z lit. a), uzupełniony ogólną definicją chorób zawodowych lub innymi postanowieniami, pozwalającymi na ustalenie pochodze¬nia zawodowego chorób innych niż choroby wymienione w wykazie, lub chorób, które objawiają się w innych warunkach niż te, które zostały ustalone. Artykuł 9 1. Każdy Członek zapewni osobom chronionym, z zastrzeżeniem ustalonych warunków, udzielanie następujących świadczeń: a) opieki lekarskiej oraz świadczeń pokrewnych w razie stanu chorobowego; b) świadczeń pieniężnych w przypadkach wymienionych w literach b), c) i d) art. 6. 2. Prawa do świadczeń nie mogą być uzależnione od okresu zatrudnienia, okresu ubezpieczenia lub od opłacania składek; jednakże jeżeli chodzi o choroby zawodowe może być ustalony pewien okres narażania na ryzyko zachorowania na te choroby. 3. Świadczenia powinny być udzielane przez cały czas trwania przyczyn powodują¬cych przypadki objęte ochroną. Jednakże w razie niezdolności do pracy świadczenia pieniężne za pierwsze trzy dni mogą nie być wypłacane: a) jeżeli w chwili wejścia w życie niniejszej Konwencji ustawodawstwo Członka przewiduje spełnienie wymogu, pod warunkiem, iż Członek w swych sprawo¬zdaniach ze stosowania Konwencji, które obowiązany jest składać zgodnie z art. 22 Konstytucji Międzynarodowej Organizacji Pracy, oświadczy, że istnieją nadal przyczyny, które uzasadniały skorzystanie z odstąpienia od tego postanowienia Konwencji; b) jeżeli deklaracja przewidziana w art. 2 pozostaje w mocy. Artykuł 10 l. Opieka lekarska i świadczenia pokrewne w razie stanu chorobowego powinny obejmować: a) pomoc lekarzy o ogólnej praktyce oraz lekarzy specjalistów, udzielaną osobom leczonym w szpitalu lub poza nim, w tym wizytowanie chorych w domu; b) pomoc dentystyczną; c) pomoc pielęgniarską w domu lub w szpitalu, bądź w innym zakładzie leczniczym; d) utrzymanie w szpitalu, w domu dla rekonwalescentów, w sanatorium lub w innym zakładzie leczniczym; e) środki dentystyczne, farmaceutyczne i inne środki lecznicze lub chirurgiczne, w tym aparaty protetyczne, ich naprawę oraz zamianę w razie potrzeby, a także okulary; f) pomoc udzielaną przez osoby o innym zawodzie, jaki w każdym czasie może być prawem uznany za zbliżony do zawodu lekarskiego, pod nadzorem lekarza lub dentysty; g) następującą pomoc w miejscu pracy, jeśli to jest możliwe: i) natychmiastową pomoc osobom, które uległy ciężkim wypadkom; ii) pomoc dalszą dla tych, którzy są lżej zranieni i nie powoduje to wstrzymania się od pracy. 2. Świadczenia udzielane zgodnie z postanowieniami ust. l niniejszego artykułu powinny zmierzać, przy użyciu wszystkich odpowiednich środków, do zachowania, przywrócenia lub — gdy to nie jest możliwe —do poprawy stanu zdrowia poszkodowanego i jego zdolności do pracy, a także do zaspokojenia jego potrzeb osobistych. Artykuł 11 1. Każdy Członek, który udziela opieki lekarskiej i świadczeń pokrewnych w ramach ogólnego systemu opieki lekarskiej lub systemu opieki lekarskiej dla pracowników, może przewidzieć w swoim ustawodawstwie, że będzie ona udzielana poszkodowanym wskutek wypadków przy pracy i chorób zawodowych na tych samych warunkach, jak innym uprawnionym, z zastrzeżeniem iż zasady obowiązujące w tym zakresie nie są dla nich krzywdzące. 2. Każdy Członek, który udziela opieki lekarskiej i świadczeń pokrewnych w formie zwrotu poniesionych przez poszkodowanego wydatków, może przewidzieć w swoim ustawodawstwie szczególne przepisy dla przypadków, w których zakres, trwanie lub koszty tej opieki przekraczają rozsądne granice, z zastrzeżeniem iż zasady obowiązujące w tym zakresie są zgodne z celem wymienionym w ust. 2 art. 10, i nie są krzywdzące dla zainteresowanych. Artykuł 12 Jeżeli deklaracja przewidziana w art. 2 pozostaje w mocy, opieka lekarska i świadczenia pokrewne powinny co najmniej obejmować: a) pomoc lekarzy o ogólnej praktyce, w tym wizytowanie chorych w domu; b) pomoc lekarzy specjalistów, udzielaną w szpitalach osobom tam leczonym lub dochodzącym, oraz pomoc lekarzy specjalistów, która może być udzielana poza szpitalem; c) dostarczanie potrzebnych środków farmaceutycznych zaleconych przez lekarza lub innego wykwalifikowanego praktyka; d) leczenie szpitalne, gdy jest ono potrzebne; oraz e) jeśli to możliwe - natychmiastową pomoc w miejscu pracy osobom, które uległy wypadkowi przy pracy. Artykuł 13 W razie czasowej niezdolności do pracy, lub niezdolności do pracy znajdującej się w początkowej fazie, świadczenia pieniężne będą wypłacane periodycznie i obliczane zgodnie z postanowieniami bądź art. 19, bądź art. 20. Artykuł 14 1. W razie utraty zdolności do zarobkowania, jeśli można przypuszczać, że ta utrata jest trwała, albo też w razie odpowiedniego zmniejszenia sprawności fizycznej, świadczenia pieniężne będą wypłacane we wszystkich przypadkach, w których wymieniona utrata zdolności lub zmniejszenie sprawności fizycznej przewyższa ustalony stopień i istnieje po upływie czasu, w którym przysługują świadczenia zgodnie z art. 13. 2. W razie całkowitej utraty zdolności do zarobkowania, jeśli można przypuszczać, że ta utrata jest trwała, albo też w razie odpowiedniego zmniejszenia sprawności fizycznej, świadczenia będą wypłacane periodycznie i obliczane zgodnie z postanowieniami bądź art. 19, bądź art. 20. 3. W razie istotnej częściowej utraty zdolności do zarobkowania, która przewyższa ustalony stopień, jeśli można przypuszczać, że ta utrata będzie trwała, albo też w razie odpowiedniego zmniejszenia sprawności fizycznej, świadczenia będą wypłacane periody¬cznie i ustalane w odpowiedniej proporcji do świadczeń przewidzianych w ust. 2 niniejszego artykułu. 4. W razie każdej innej częściowej utraty zdolności do zarobkowania, która przewyższa ustalony stopień, o którym mowa w ust. l niniejszego artykułu i, jeśli można przypuszczać, że ta utrata jest trwała, albo też w razie odpowiedniego zmniejszenia sprawności fizycznej, świadczenie pieniężne może mieć formę wypłaty jednorazowej. 5. Stopnie utraty zdolności do zarobkowania lub odpowiedniego zmniejszenia sprawności fizycznej, o których mowa w ustępach l i 3 niniejszego artykułu, będą ustalone przez ustawodawstwo krajowe w taki sposób, aby nie było to krzywdzące dla zainteresowanych. Artykuł 15 1. W przypadkach wyjątkowych i za zgodą poszkodowanego całość lub część wypłaty periodycznej, przewidzianej w ust. 2 i 3 art. 14, może być zamieniona na wypłatę jednorazową, odpowiadającą równowartości wypłaty periodycznej, jeżeli właściwa władza ma podstawę do uznania, że ta wypłata jednorazowa będzie zużytkowana w sposób szczególnie korzystny dla poszkodowanego. 2. Jeżeli deklaracja przewidziana w art. 2 pozostaje w mocy i zainteresowany Członek uważa, że nie rozporządza potrzebnymi środkami administracyjnymi dla zapewnienia wypłat periodycznych, może zamienić wypłaty periodyczne przewidziane w ust. 2 i 3 art. 14 na wypłatę jednorazową, odpowiadającą równowartości wypłat periodycznych, obliczonych na podstawie dostępnych danych. Artykuł 16 Podwyższenie wypłat periodycznych albo świadczeń dodatkowych lub specjalnych, jeżeli zostały ustalone, powinno być przewidziane dla takich osób poszkodowanych, których stan wymaga stałej opieki osoby trzeciej. Artykuł 17 Ustawodawstwo krajowe określi warunki, na których nastąpi zrewidowanie, zawieszenie lub cofnięcie wypłat periodycznych z tytułu utraty zdolności do zarob¬kowania lub odpowiedniego zmniejszenia sprawności fizycznej, w zależności od ewentualnych zmian ustalonego stopnia tej utraty. Artykuł 18 l. W razie śmierci żywiciela rodziny świadczenie pieniężne na rzecz wdowy, wedle tego jak zostało ustalone, wdowca - inwalidy pozostającego na utrzymaniu, dzieci pozostających na utrzymaniu oraz innych osób, jakie mogą być ustalone, będą wypłacane periodycznie i obliczane zgodnie z postanowieniami bądź art. 19, bądź art. 20. Jednakże nie są konieczne odrębne postanowienia w odniesieniu do świadczeń na rzecz wdowca - inwalidy pozostającego na utrzymaniu, jeżeli świadczenia pieniężne dla innych pozostałych członków rodziny przewyższają znacznie świadczenia przewidziane w niniejszej Konwencji, i jeżeli inne systemy zabezpieczenia społecznego przyznają takiemu wdowcowi świadczenia znacznie wyższe od tych, które przewiduje w odniesieniu do inwalidztwa Konwencja dotycząca zabezpieczenia społecznego (normy minimalne), z 1952 r. 2. Ponadto, powinny być udzielane świadczenia na koszty pogrzebu w ustalonej wysokości, nie niższej od normalnych kosztów pogrzebu; prawa do tych świadczeń mogą być jednak uzależnione od ustalonych warunków, jeżeli świadczenia dla pozostałych członków rodziny przewyższają znacznie świadczenia przewidziane w niniejszej Konwencji. 3. Jeżeli deklaracja przewidziana w art. 2 pozostaje w mocy i zainteresowany Członek uważa, że nie rozporządza potrzebnymi środkami administracyjnymi dla zapewnienia wypłat periodycznych, może zamienić wypłaty periodyczne przewidziane w ust. l niniejszego artykułu na wypłatę jednorazową, odpowiadającą równowartości wypłat periodycznych, obliczonej na podstawie dostępnych danych. Artykuł 19 1. Przy wypłatach periodycznych, do których stosuje się postanowienia niniejszego artykułu, wysokość świadczenia zwiększonego o kwotę zasiłków rodzinnych, przy¬sługujących w czasie trwania przyczyn powodujących przypadki objęte ochroną, powinna być taka, aby dla typowego uprawnionego, wskazanego w tabeli II załączonej do niniejszej Konwencji, odpowiadała w danych przypadkach chronionych, wskazanemu w tej tabeli, procentowi w stosunku do całości poprzednich zarobków uprawnionego lub jego żywiciela i wysokości zasiłków rodzinnych, przysługujących osobie chronionej, mającej takie same obowiązki rodzinne jak typowy uprawniony. 2. Poprzednie zarobki uprawnionego lub jego żywiciela będą obliczane zgodnie z ustalonymi zasadami, a jeżeli osoby chronione, lub ich żywiciele, są podzielone na klasy według ich zarobków, poprzednie zarobki mogą być obliczone według podstawowych zarobków klas, do których należeli. 3. Może być ustalona maksymalna wysokość świadczenia, lub zarobków stanowią¬cych podstawę do obliczania świadczenia, z zastrzeżeniem, że wysokość ta ustalona zostanie w taki sposób, aby postanowienia ust. l niniejszego artykułu były zachowane, jeżeli poprzednie zarobki uprawnionego lub jego żywiciela są niższe lub równe płacy wykwalifikowanego pracownika płci męskiej. 4. Poprzednie zarobki uprawnionego lub jego żywiciela, płaca wykwalifikowanego pracownika płci męskiej, świadczenia i zasiłki rodzinne będą obliczane według tych samych jednostek czasowych. 5. Dla innych uprawnionych świadczenie będzie ustalane w taki sposób, aby pozostawało w rozsądnym stosunku do świadczenia dla typowego uprawnionego. 6. Dla celów niniejszego artykułu, za wykwalifikowanego pracownika płci męskiej uważa się: a) montera lub tokarza w przemyśle maszynowym, innym niż przemysł maszyn elektrycznych; albo b) typowego pracownika wykwalifikowanego, określonego zgodnie z postanowienia¬mi następnego ustępu; albo c) osobę, której zarobek jest równy lub wyższy od 75% zarobków wszystkich osób chronionych, przy czym zarobek ten ustalany jest na podstawie rocznego lub krótszego okresu czasu, stosownie do tego, co zostanie ustalone; d) bądź osobę, której zarobek wynosi 125% przeciętnego zarobku wszystkich osób chronionych. 7. Dla celów lit. b) poprzedniego ustępu, za typowego pracownika wykwalifikowa¬nego uważany będzie pracownik tej klasy, w której zatrudnionych jest najwięcej osób chronionych płci męskiej dla danych przypadków objętych ochroną, lub żywicieli osób chronionych, w gałęzi przemysłu, w której zatrudnionych jest największa liczba tych osób chronionych, lub ich żywicieli; w tym celu należy korzystać z typowej klasyfikacji międzynarodowej dla przemysłów wszystkich gałęzi działalności gospodarczej, przyjętej przez Radę Gospodarczo —Społeczną Organizacji Narodów Zjednoczonych na siódmej sesji dnia 27 sierpnia 1948 r. (z późniejszymi zmianami) i przedstawionej w załączniku do niniejszej Konwencji, z uwzględnieniem wszelkich zmian, jakie mogą być do niej wprowadzone. 8. Jeżeli wysokość świadczeń różni się w poszczególnych rejonach, wykwalifikowa¬ny pracownik płci męskiej może być określony dla każdego rejonu, zgodnie z po¬stanowieniami ustępów 6 i 7 niniejszego artykułu. 9. Płaca wykwalifikowanego pracownika płci męskiej będzie określona na pod¬stawie płacy za normalną liczbę godzin pracy, ustaloną przez układy zbiorowe albo przez ustawodawstwo krajowe, lub na jego podstawie, bądź też przez zwyczaj, z uwzględ¬nieniem dodatków drożyźnianych, jeśli są one stosowane; jeżeli tak ustalone płace są różne w poszczególnych rejonach, a ust. 8 niniejszego artykułu nie jest stosowany, przyjmuje się płacę średnią. 10. Żadna wypłata periodyczna nie powinna być niższa od ustalonego minimum. Artykuł 20 1. Przy wypłatach periodycznych, do których stosują się postanowienia niniejszego artykułu, wysokość świadczenia zwiększonego o kwotę zasiłków rodzinnych, przy¬sługujących w czasie trwania przyczyn powodujących przypadki objęte ochroną, powinna być taka, aby dla typowego uprawnionego, wskazanego w tabeli II załączonej do niniejszej Konwencji, odpowiadała w danych przypadkach chronionych, wskazanemu w tej tabeli, procentowi w stosunku do całości płacy zwykłego dorosłego pracownika płci męskiej i wysokości zasiłków rodzinnych, przysługujących osobie chronionej, mającej takie same obowiązki rodzinne, jak typowy uprawniony. 2. Płace zwykłego dorosłego pracownika płci męskiej, świadczenia i zasiłki rodzin¬ne będą obliczane według tych samych jednostek czasowych. 3. Dla innych uprawnionych świadczenie będzie ustalane w ten sposób, aby pozostawało w rozsądnym stosunku do świadczenia dla typowego uprawnionego. 4. Dla celów niniejszego artykułu, za zwykłego pracownika płci męskiej uważa się: a) typowego pracownika niewykwalifikowanego w przemyśle maszynowym innym niż przemysł maszyn elektrycznych; albo b) typowego pracownika niewykwalifikowanego, określonego zgodnie z postanowie¬niami następnego ustępu. 5. W celu stosowania lit. b) poprzedniego ustępu, za typowego pracownika niewykwalifikowanego uważany będzie pracownik tej klasy, w której zatrudnionych jest najwięcej osób chronionych płci męskiej dla danych przypadków objętych ochroną, lub żywicieli osób chronionych, w gałęzi przemysłu, w której zatrudniona jest największa liczba tych osób chronionych, lub ich żywicieli; należy przy tym korzystać z typowej klasyfikacji międzynarodowej dla przemysłów wszystkich gałęzi działalności gospodar¬czej, przyjętej przez Radę Gospodarczo-Społeczną Organizacji Narodów Zjednoczonych na siódmej sesji dnia 27 sierpnia 1948 r. (z późniejszymi zmianami) i przedstawionej w załączniku do niniejszej Konwencji, z uwzględnieniem wszelkich zmian, jakie mogą być do niej wprowadzone. 6. Jeżeli wysokość świadczeń różni się w poszczególnych rejonach, zwykły dorosły pracownik płci męskiej może być określony dla każdego z tych rejonów, zgodnie z postanowieniami ustępów 4 i 5 niniejszego artykułu. 7. Płaca wykwalifikowanego pracownika płci męskiej będzie określona na pod¬stawie płacy za normalną liczbę godzin pracy, ustaloną przez układy zbiorowe, albo przez ustawodawstwo krajowe, albo na jego podstawie, bądź też przez zwyczaj, z uwzględ¬nieniem dodatków drożyźnianych, jeśli są one stosowane; jeżeli tak ustalone płace różnią się w poszczególnych rejonach, a ust. 6 niniejszego artykułu nie jest stosowany, przyjmuje się płacę średnią. 8. Żadna wypłata periodyczna nie powinna być niższa od ustalonego minimum. Artykuł 21 1. Wysokość bieżących wypłat periodycznych, wypłacanych zgodnie z ustępami 2 i 3 art. 14 i ust. l art. 18, będzie rewidowana w następstwie znacznych zmian ogólnego poziomu płac, wynikających ze znacznych zmian kosztów utrzymania. 2. Każdy Członek powinien zamieszczać dane wynikające z tych rewizji w sprawo¬zdaniach ze stosowania Konwencji, które obowiązany jest składać zgodnie z art. 22 Konstytucji Międzynarodowej Organizacji Pracy oraz wskazać, jakie czynności zostały podjęte w tym względzie. Artykuł 22 1. Świadczenie, do którego osoba chroniona miałaby prawo w myśl postanowień niniejszej Konwencji, może być zawieszone w takim zakresie, jaki może być ustalony: a) na tak długo, jak zainteresowany przebywa poza terytorium Członka; b) na tak długo, jak zainteresowany utrzymuje się z funduszów publicznych lub na koszt instytucji, lub zakładu zabezpieczenia społecznego; c) jeżeli zainteresowany usiłował uzyskać świadczenie w drodze oszustwa; d) jeżeli wypadek przy pracy lub choroba zawodowa zostały spowodowane wskutek przestępstwa popełnionego przez zainteresowanego; e) jeżeli wypadek przy pracy lub choroba zawodowa zostały spowodowane dobrowolnym przyjmowaniem substancji trujących lub poważną! umyślną winą zainteresowanego; f) jeżeli zainteresowany zaniedbuje, bez ważnych przyczyn, korzystanie z pomocy lekarskiej i świadczeń pokrewnych oraz z oddanych do jego dyspozycji usług rehabilitacyjnych, lub nie przestrzega zasad ustalonych co do zabezpieczenia się przed przypadkami objętymi ochroną, albo zachowania się osób uprawnionych do świadczeń; g) na tak długo, jak pozostały przy życiu małżonek (małżonka) żyje w związku niezalegalizowanym. 2. Część świadczeń pieniężnych, które normalnie byłyby należne, powinna być wypłacana, w ustalonych przypadkach i granicach, osobom pozostającym na utrzymaniu zainteresowanego. Artykuł 23 1. Każdy ubiegający się o przyznanie świadczenia powinien mieć prawo wniesienia odwołania w razie odmowy świadczenia lub w razie sporu co do charakteru i wysokości świadczenia. 2. Jeżeli przy stosowaniu niniejszej Konwencji zarządzanie opieką lekarską powie¬rzone jest organowi rządowemu odpowiedzialnemu przed parlamentem, prawo od¬wołania przewidziane w ust. 1 niniejszego artykułu może być zastąpione przez prawo do zbadania, przez właściwą władzę, każdego zażalenia w sprawie odmowy udzielenia pomocy lekarskiej lub charakteru otrzymanej pomocy. 3. Jeżeli roszczenia rozpatrywane są przez sądy ustanowione specjalnie dla załatwiania spraw o świadczenia w razie wypadków przy pracy lub choroby zawodowej, albo związanych z zabezpieczeniem społecznym w ogólności, w których to sądach reprezentowane są osoby chronione, prawo do odwołania może nie być przewidziane. Artykuł 24 1. Jeżeli administracja nie została powierzona instytucji prowadzonej przez władze publiczne lub organowi rządowemu odpowiedzialnemu przed parlamentem, przed¬stawiciele osób chronionych powinni brać udział w zarządzaniu lub brać udział z głosem doradczym, na ustalonych warunkach; ustawodawstwo krajowe może również przewi-dzieć udział przedstawicieli pracodawców i władz publicznych. 2. Członek będzie ponosił ogólną odpowiedzialność za dobry zarząd instytucji i organizacji, które współdziałają przy stosowaniu niniejszej Konwencji. Artykuł 25 Każdy Członek będzie ponosił ogólną odpowiedzialność za właściwe udzielanie świadczeń, przysługujących na podstawie niniejszej Konwencji, oraz powinien za¬stosować wszelkie środki zmierzające do tego celu. Artykuł 26 1. Każdy Członek będzie na ustalonych warunkach: a) podejmował środki zapobiegające wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym; b) przewidywał usługi rehabilitacyjne, które powinny przygotować inwalidę, we wszystkich przypadkach, kiedy to jest możliwe, do podjęcia swej poprzedniej działalności lub, jeżeli to nie jest możliwe, do wykonywania działalności zarob¬kowej, odpowiadającej możliwie najlepiej jego przygotowaniu i zdolnościom; oraz c) podejmował środki zmierzające do odpowiedniego zatrudnienia inwalidów. 2. Każdy Członek będzie, w miarę możliwości, przekazywał w sprawozdaniach ze stosowania niniejszej Konwencji, które zobowiązany jest składać na podstawie art. 22 Konstytucji Międzynarodowej Organizacji Pracy, informacje dotyczące częstotliwości i skutków wypadków przy pracy. Artykuł 27 Każdy Członek będzie na swym terytorium zapewniał obcym obywatelom równe traktowanie z własnymi obywatelami w zakresie korzystania ze świadczeń w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Artykuł 28 1. Niniejsza Konwencja stanowi rewizję Konwencji dotyczącej odszkodowania za nieszczęśliwe wypadki (rolnictwo), z 1921 r., Konwencji dotyczącej odszkodowania za wypadki przy pracy, z 1925 r., Konwencji dotyczącej odszkodowania za choroby zawodowe, z 1925 r., i Konwencji dotyczącej odszkodowania za choroby zawodowe (zrewidowanej), z 1934 r. 2. Ratyfikowanie niniejszej Konwencji przez Członka, który jest stroną Konwencji dotyczącej odszkodowania za choroby zawodowe (zrewidowanej), z 1934 r., stanowi z samego prawa natychmiastowe wypowiedzenie tej Konwencji zgodnie z jej art. 8, jeżeli niniejsza Konwencja wejdzie w życie. Jednakże wejście w życie niniejszej Konwencji nie zamyka możliwości późniejszego ratyfikowania Konwencji dotyczącej odszkodowania za choroby zawodowe (zrewidowanej), z 1934 r. Artykuł 29 Zgodnie z art. 75 Konwencji dotyczącej zabezpieczenia społecznego (normy minimalne), z 1952 r., Część VI tej Konwencji i odpowiednie postanowienia innych części tej Konwencji przestaną być obowiązujące dla każdego Członka, który ratyfikuje niniejszą Konwencję, a mianowicie od daty, w której niniejsza Konwencja wejdzie w życie w stosunku do tego Członka. Jednakże przyjęcie zobowiązań wynikających z niniejszej Konwencji uważane będzie za przyjęcie zobowiązań wynikających z Części VI i od¬powiednich postanowień innych części Konwencji dotyczącej zabezpieczenia społecznego (normy minimalne), z 1952 r., dla celów art. 2 tej Konwencji. Artykuł 30 Jeżeli Konwencja przyjęta później przez Konferencję i dotycząca jednego lub kilku zagadnień regulowanych niniejszą Konwencją tak przewidzi, postanowienia niniejszej Konwencji, które zostaną wymienione w nowej konwencji, przestaną być obowiązujące dla każdego Członka, który ratyfikował nową konwencję, począwszy od daty wejścia jej w życie w stosunku do tego Członka. Artykuł 31 1. Międzynarodowa Konferencja Pracy może na każdej sesji, na której porządek dzienny sprawa ta została wpisana, przyjąć większością dwóch trzecich głosów poprawki do tabeli I, załączonej do niniejszej Konwencji. 2. Poprawki te nabiorą mocy w stosunku do Członka, będącego już stroną niniejszej Konwencji, wówczas gdy zawiadomi on Dyrektora Generalnego Międzynarodowego Biura Pracy o przyjęciu tych poprawek. 3. Jeśli Konferencja nie zadecyduje inaczej w chwili przyjęcia poprawki, nabierze ona mocy przez przyjęcie jej przez Konferencję, w stosunku do każdego Członka ratyfikującego Konwencję w terminie późniejszym. * * * Artykuły 32-39: Standardowe postanowienia końcowe 1. TABELA I. WYKAZ CHORÓB ZAWODOWYCH Choroby zawodowe Prace związane z ryzykiem zachorowania 1. Pylica płuc, wywołana pyłem mineralnym powodującym sklerozę (krzem, antracyto-krzem, azbest) i krzemo-gruźlica, jeżeli krzem jest decydującą przyczyną niezdolności lub śmierci. 2. Choroby wywołane berylem (glucynem) lub jego związkami toksycznymi. 3. Choroby wywołane fosforem lub jego związkami toksycznymi. 4. Choroby wywołane chromem lub jego związkami toksycznymi. 5. Choroby wywołane manganem lub jego związkami toksycznymi. Wszystkie prace związane z ryzykiem zachorowania na tę chorobę. 6. Choroby wywołane arsenem lub jego związkami toksycznymi. 7. Choroby wywołane rtęcią lub jej związkami toksycznymi. 8. Choroby wywołane ołowiem lub jego związkami toksycznymi. 9. Choroby wywołane dwusiarczkiem węgla. 10. Choroby wywołane chloropochodnymi węglowo-danów szeregu tłuszczowego. 11. Choroby wywołane benzenem lub jego homologami toksycznymi. 12. Choroby wywołane saletro- i amonopochodnymi benzenu i jego homologami. 13. Choroby wywołane promieniowaniem jonizującym. Wszystkie prace narażające na promieniowanie jonizujące 14. Zachorowania na nabłonniaki skóry wywołane smołą, pakiem, asfaltem, olejami mineralnymi, parafiną i ich związkami, produktami lub pozostałościami tych substancji. Wszystkie prace związane z ryzykiem zachorowania na tę chorobę. 15. Zakażenie wąglikiem. Prace pociągające za sobą kontakty ze zwierzętami zakażonymi wąglikiem. Prace przy odpadach zwierzęcych. Załadowywanie i wyładowywanie lub przewóz towarów, które mogły być zakażone przez zwierzynę lub odpadów zwierzęcych zakażonych wąglikiem. TABELA II. WYPŁATY PERIODYCZNE DLA TYPOWYCH UPRAWNIONYCH Lp. Przypadki chronione Typowy uprawniony Procent l. Czasowa niezdolność do pracy lub niezdolność będąca w początkowej fazie. Mężczyzna mający żonę i dwoje dzieci. 60 2. Całkowita utrata zdolności do zarobkowania lub odpowiednie zmniejszenie sprawności fizycznej. Mężczyzna mający żonę i dwoje dzieci. 60 3. Śmierć żywiciela rodziny. Wdowa mająca dwoje dzieci. 50 ZAŁĄCZNIK MIĘDZYNARODOWA KLASYFIKACJA TYPOWA DLA PRZEMYSŁÓW WSZYSTKICH GAŁĘZI DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ2 _________________________________________ 1 Patrz Zalacznik I 2  Niepublikowana. Oryginalnie załączona Klasyfikacja została zastąpiona wersją zrewidowaną w 1968 r. (Patrz Konwencja Nr 130, Załącznik).